Voor beginnende zwaardvechters is het vaak lastig om te weten wat de juiste Bescherming is bij HEMA training. Dit artikel heeft als doel iedereen die begint met HEMA zwaardvechten de basiskennis te verschaffen over de materialen en welke bescherming er is en ook nog wanneer welke bescherming nodig is of waar je op moet letten. Mocht jij nog goede tips hebben of denk je dat er iets mist laat dan zeker even een reactie achter onderaan de pagina. Dit artikel is geschreven door Eus Bakker een van de trainers van VaeV.
Eus Bakker, december 2024.
Ik ben de laatste maanden eens diep in de materie gedoken rond bescherming voor HEMA trainingen. Dit is de samenvatting van wat ik ontdekt heb, tenminste, mijn mening hierover.
Newton 350 vs 800
Je ziet bij de kleding voor HEMA twee verschillende klassen voorbij komen, 350 N en 800 N. Voor maskers zie je ook nog 1600 N voorbij komen, maar wat houdt dat nu in? Het getal geeft aan hoeveel Newton aan kracht er nodig is voor een “puntig voorwerp” om door het materiaal heen te dringen. Hoe hoger het getal hoe sterker het materiaal en veiliger dus (tegen het doorboren van het materiaal), in principe.
Maar niet alle testen zijn gelijk helaas……..
Ik ga niet te diep hier op in, mocht je dat interessant vinden moet je zelf maar even verder lezen op het net. Wat ik wel “grappig” vond is dat de norm van 350 N is vastgesteld met spijkerstof of denim. Om een soort van nulpunt te hebben zijn ze begonnen met het testen van denim. Twee lagen van denim geeft een factor van 350N, dat is dus een beetje de standaard geworden.
Wat houdt dat voor ons in?
Zolang wij met kunststof wapens oefenen is dit eigenlijk niet echt een factor, het wordt pas een ding als we met staal gaan schermen. Het probleem is namelijk niet het wapen op zich, maar als het wapen breekt. Schermwapens zijn relatief veilig en zullen niet zo snel verwondingen veroorzaken, buiten wat blauwe plekken hier en daar.
Maar als een stalen wapen breekt heeft deze opeens wel een scherpe punt en dat is uiteraard een groot gevaar, daarom draag je dan dus altijd kleding met een minimaal 800 N rating.
Verschillende Soorten Bescherming
Buiten de gebruikelijke bescherming voor HEMA trainingen, bestaan er verschillende opties die zijn afgestemd op de wensen van zowel nieuwe als ervaren vechters. In deze sectie ontdekken we de meest gevraagde keuzes die zowel veiligheid als comfort bieden.
Maar wat biedt dan de beste bescherming?
Het Newton getal zegt niets over bescherming tegen klappen met een historisch zwaard dan wel de kunststof replica hiervan. Het geeft alleen aan hoe veilig het is tegen doorboren. Een 350N jack kan dus meer bescherming bieden dan een 800n jack. 350N is lichter en soepeler, maar 800N is verplicht bij officiële wedstrijden.
Bij het ontwikkelen van de schermspullen en kleding was historisch schermen nog geen ding, er is dus altijd uitgegaan van moderne schermwapens. Hierbij is de massa zeer gering en dus heb je naar verhouding weinig padding nodig. Maar met de HEMA wapens is dat natuurlijk een ander verhaal, dan heb je echt meer bescherming nodig tegen impacts. Dus de dikte van de padding is dan weer van belang en zitten er extra lagen van bescherming ingebouwd in de kleding of voeg je deze zelf extern toe.
Mag ik er van uitgaan dat alles wat op het label staat ook klopt?
Nee, helaas niet. Hoewel de kleding netjes het label draagt van 350N of 800N is het zeer onduidelijk hoe en of dit ook getest wordt.
De fabrikanten kopen stof in die getest is op de Newton waardes, maar zover ik kan vinden is SPES de enige die ook kledingstukken laat testen, andere fabrikanten doen dat niet……… dat is natuurlijk iets om over na te denken! Het is dus redelijk onduidelijk wat voor stof er gebruikt wordt en hoe het testen van deze stof verloopt. Is dat éénmalig of wordt er regelmatig getest? Ik kan het niet vinden.
Uitzondering hierop zijn de gewone schermfabrikanten, hun producten worden wel getest. Daar spelen natuurlijk ook veel grotere belangen binnen een Olympisch sport.
Voor HEMA heb je dus, afhankelijk van het wapen, meer bescherming nodig, maar hoeveel dan?
Sparren vs vechten
De term sparren wordt veel gebruikt maar wat wordt er nu eigenlijk mee bedoeld? Bij VaeV gebruiken we eigenlijk drie termen voor het schermen; we hebben trainen, sparren en vechten. Trainen is het herhaaldelijk oefenen van een slag, beweging of combinatie. Het oefenen van techniek. Hier geld herhalen, herhalen en herhalen. Sparren is het oefenen van de techniek in een een situatie waarbij je een tegenstander hebt. Je geeft elkaar de kans om een techniek op te bouwen en uit te voeren. Licht sparren is dan dat je door de bewegingen heen loopt en je tegenstander licht raakt. Dan komen we bij de term vechten. Vechten is het gevecht, het duel. Een competitie gevecht. Je probeert je tegenstander te raken, zonder dat je daarbij zelf geraakt wordt. Met of zonder specifieke techniek van de oude meesters.
Bescherming bij HEMA training met kunststof wapens
Voor het schermen met kunststof wapens heb je wat ons betreft het volgende nodig.
Voor licht sparren:
- Masker, minimaal 350N, liefst iets sterker
- Goede handschoenen, minimaal Red Dragon of HF Firestone 2
Voor gewoon sparren komen daar bij:
- Masker overlay
- Gorget
- Voor dames: borstbescherming
- Voor heren: een tok
- Geadviseerd: onderam- en elleboogbeschermers
Voor wat serieuzer sparren (of Vechten):
- Voor iedereen borstbescherming
- Onderarm- en elleboogbescherming
- Wat je zelf nog wilt toevoegen, bv schouder en beenbeschermers
- Geadviseerd: schermjas en -broek
Voor het schermen met stalen wapens komt daar nog bij:
- Masker 1600N
- Jack
- Broek
- Serieuze handschoenen
Als je alleen op clubniveau wilt schermen kan 350N voldoende zijn, maar 800N wordt aangeraden. Zeker als je met de gedachte speelt dat je misschien wel een keer een echte wedstrijd wilt schermen is het beter om alles meteen op 800N aan te schaffen.
Wat je precies aanschaft hangt ook een beetje af met welk wapen je wilt schermen, voor langzwaard heb je meer bescherming nodig dan voor sabel bijvoorbeeld.
Wat moet ik aanschaffen aan bescherming bij HEMA Training?
Voor het schermen binnen onze club heb je dus uiteindelijk het volgende nodig:
- Masker met overlay
- Gorget
- Borstbeschermer
- Goede handschoenen, minimaal Red Dragon of HF Firestone 2
- Onderarm- en elleboog beschermers
- Voor heren: een tok
Verder mag je natuurlijk zelf extra dingen toevoegen als je dat wilt. Je kan dan denken aan een schermvest of extra bescherming voor je armen/schouders of beenbeschermers. Het komende jaar gaan we wel wat stalen wapens introduceren, daar kan je alleen mee schermen als de bescherming ook in orde is.
Wat kost bescherming bij HEMA Training?
Voor het schermen binnen onze club heb je dus uiteindelijk het volgende nodig:
- Masker: 75,- (350N) tot 175,- (1600N)
- Overlay: 65,- tot 120,-
- Gorget: 35,- tot 75,-
- Borstbeschermer: 20,- tot 50,-
- Handschoenen: 75,- tot 500,-
- Armbeschermers: 30,- tot 75,-
- Tok: 15,- tot 35,-
LET OP!!! Mocht je iets willen aanschaffen overleg dan altijd even met Theo of met mij. Dan kunnen wij je op weg helpen om te vinden wat je nodig hebt en je helpen om een goede keuze te maken.
Waar vind ik bescherming voor HEMA Training?
Ik hoor van verschillende mensen dat het op maat laten maken van kleding nogal eens mis gaat, de kleding is te groot of te klein. Dat is mij zelf helaas ook overkomen. Het advies is dus om goed naar de maten te kijken en als je (enigszins) in een standaard maat pas, bestel dan bij voorkeur een standaard maat.
Er zijn een heel aantal leveranciers die spullen leveren voor HEMA, maar als je goed kijkt zie je dat er maar een paar bedrijfjes zijn die ook werkelijk zelf spullen maken. Houdt er rekening mee dat niet alle bedrijfjes binnen de EU zitten, daardoor komen er dus nog kosten bij zoals inklaringskosten en BTW. Ik heb bedrijven uit de UK buiten het overzicht gelaten, de kosten zijn door de Brexit niet leuk meer.
Het beste advies wat ik kan geven is om te kijken of iets in voorraad is. Is het niet op voorraad, dan kunnen de leveringstijden echt enorm oplopen. Dan loont het de moeite om even bij een andere winkel te kijken.
Makers van HEMA bescherming
Superior Fencing
Een van de grootste producenten is Superior Fencing. Dit bedrijf zit in Pakistan en zij maken heel veel spullen die worden doorverkocht door andere winkels, soms onder verschillende merknamen. Zij leveren ook rechtstreeks aan klanten. Alhoewel de eerste kennismaking met hen voor mij niet echt positief is te noemen, zijn er heel veel mensen tevreden over hun producten. Alleen klantenservice laat heel veel te wensen over…………. Maken heel veel spullen voor HEMA, te koop via winkels (soms onder ander merk) en rechtstreeks. Je kan bij hen alles laten maken, ook op verschillende maten en kleuren. Dat kost niet extra, maar je moet wel geduld hebben. Levertijden zijn heel lang en de klantenservice is ronduit slecht. De kwaliteit is wel goed.
SPES
Het tweede bedrijf is SPES. Zij zitten in Polen. Zij maken voornamelijk kleding en beschermers. Over het algemeen maken zij goede spullen, maar zijn wel wat duurder dan SupFen. Ook hun klanten service is niet altijd echt goed helaas. Maken goede kleding en bescherming. Te koop bij diverse winkels en rechtstreeks.
HF
Een derde bedrijf die zelf spulletjes maakt is HF. Zij zitten in Oekraïne. Ik heb nog geen persoonlijke ervaring met hen, maar anderen zijn heel tevreden over hun producten. Zij maken een verbeterde versie van de Red Dragon handschoen tegen vrijwel dezelfde prijs. Maken wapens en bescherming. Nog geen ervaring mee, maar ga daar binnenkort bestellen. Link naar de website.
Mac Armour
En dan is er nog Mac Armour. Zij hebben zich voornamelijk gericht op het maken van kunststof harnasdelen, maar hebben ook andere HEMA spullen. Link naar de website.
Daarnaast zijn er nog een paar kleine bedrijfjes die specifieke dingen maken, gorgets of handschoenen bijvoorbeeld. Zij leveren deze via de diverse winkels.
Olympisch Schermen merken
En als laatste zijn er nog een paar schermmerken die ook spullen voor historisch schermen maken. Daarbij is PBT uit Hongarije de grootste. Maar ook Allstar en Uhlmann hebben spullen die voor ons bruikbaar zijn. Denk daarbij dan aan maskers, borstbeschermers en handschoenen.
Winkels voor HEMA bescherming
BattleMerchant (via VaeV.nl)
Duits bedrijf met een beperkte HEMA keuze. Maar Theo is leverancier van hen, als je dus via Theo besteld, ondersteun je Theo en de club daarmee!
Zwaard en Volk
Nederlandse winkel met HEMA spullen. Wisselende tevredenheid met leveringen van hen. Verpakking laat soms te wensen over. Als iets niet stuk kan is dat geen probleem natuurlijk….
Faits d‘Armes
Franse winkel met een redelijke selectie en over het algemeen snelle levering en goede service. Prijzen zijn hoger dan in andere winkels, maar verzending is gratis.
Black Armoury (pas op!)
Ook een Franse winkel, maar bekend om de verkeerde redenen. Hele slecht klantenservice en langzame leveringen. Beter om te mijden of je de kans kan wagen als je het echt nergens anders kan vinden……….
Black Fencer
De hofleverancier van onze wapens, maar heeft ook wat bescherming te koop.
Olympisch schermen: PBT
Heeft een aantal interessante dingen die zij maken. Waaronder een goedkoop, eenvoudig schermjack. Nog geen ervaring mee, maar ziet er goed uit. Vooral bekend om de maskers, overlays en gorgets.
Olympisch schermen: Allstar
Maakt hele goede schermartikelen, waaronder een goed masker
Dit overzicht is niet compleet, er zijn nog meer makers en winkels, vooral in het oosten van Europa. Deze heb ik voor nu even buiten beschouwing gelaten.
Heb je zelf ervaring met winkels of merken laar het vooral weten via de reacties, we horen graag van jullie om dit overzicht zo compleet mogelijk te maken.